Quantcast
Channel: جزیره در کهکشان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 198

کُپی کاری در همه چیز ، حتی لبخند ! حتی نقش و شعر و شر و ور

$
0
0

Geoffrey Farmer, Time Interrupted (2012), via Art Basel

ای تو ! اندکی درنگ کن و با من همراه شو ، چقدر خود اَت را دوست میداری ؟ وقتی رو به روی آیینه می ایستی چه کسی را میبینی ؟ آنچه  هستی بر پیکره ات تراشیده است یا آنچه خود بر این پیکره افزوده و یا کاستی ؟ ای تو ! چقدر خودت هستی ؟ گاهی فکر میکنم ، من و تو چقدر مانند هم هستیم . حتی در مقام ِ نَفَس ، در وجود ِ ناخودآگاه ، من و تو شبیه هم هستیم . حتی من و فرزند ِ تو ، فرزند ِ تو و شوهر ِ من . من و شوهر ِ تو . تو و زن ِ همسایه . من و محمدرضا گلزار حتی !! باور کن ما عین ِ ساختمان های شهر ِ تهران شده ایم . مانند ِ تیرآهن های یک قد و قواره و یا بهتر بگویم بد قواره که وصل میشود به تنِ شهر و فقط بالا میرود و نه پنجره اش و نه در و پیکر اَش بویی از اصالت نمیدهد . ما شبیه تیر آهن شده ایم . من و محمدرضا گلزار که مثال دم دستی اَم بود . . . بله من و او شبیه هم هستیم در ولع ِ تکرار خود و فرار از مرگ . هی تو ! وقتی به دوربین نگاه میکنی ، چرا میخندی ؟ این لبخند چیست ؟ فاصله ی شمردن ِ یک تا سه ، درآوردن ِ نقابی است و وصل و نصب اَش بر چهره ای که داری و تو باید تا سه که میشمرد بگویی سیب تا لَختی لبخند بر چهره ات بیاید اما چرا ؟ چرا چهره ی ما که پوستینی از اعصابی است متصل بر قلبِ ما باید در هر قاب ِ خاطره دروغ بگوید ؟ مد ِ عکس های سلفی ، که با سرعت ِ برق و باد همه گیر شده است و این از پیامدهای تکنولوژی است همه ی مردم جهان  را وادار کرده تا به نقطه ای نامعلوم و به دلیلی نامعلوم به هیچ نگاه کنند  و منتظر باشند تا یک کاسه خاطره را روی صفحه ی اینستاگرام شان بریزند تا مردم خیسِ آب شوند و برایشان قلب بفرستند که یعنی تو خوبی و این قلب های (تو خوبی)  یعنی باید برای من هم قلب بفرستی در غیر این صورت تو را به باد ِ نفرین خواهم گرفت و . . . وقتی از تو عکس میگیرند در ژستی فرو میروی که آن هم از آن ِ تو نیست . نه متعلق ِ به جهان ِ اطراف ات و نه متعلق به جهان ِ درون ات . . . تو از خوداَت بدجوری میترسی . . . هرگز لحظه های ناب و اصیل را به اشتراک نمیگذاری .چرا؟ چون میترسی قضاوت شوی . . . قدرت دوربین ِ عکاسی و ثبت ِ صورت ، سیرت ها را از بین برده است . در بهتر شدن از (دیگری) سعی میکنیم مثل محمدرضا گلزار ها . . . لباس بپوشیم و با حالت ِ دست ِ او دوربین به دست شویم و به بالا سر نگاه کنیم . . . من و شوهر ِ تو شبیه تیر آهن هستیم . گاهی که پشت ِ فرمان اتوموبیل نشسته ام ، بیشتر مترسک هایی را میبینم که با ماشین دیگری و یا با ژست ِ دیگری در زیر ِ رنگ های فانتزی روی سرشان و رژ لب های بدترکیبی که به چهره شان نمی آید ، با معدنی از کرم پودر و آنها شبیه هم هستند . . . انها شبیه زن ِ تو هستند . . . انها میخواهند همه نگاهشان کنند . . . آنها تایید میخواهند اما چرا ؟ راحت ترین راه برای تائید شدن چیست ؟ چرا میخواهیم دیگران ما را بپسندند ؟ چرا بینی های خود را جراحی میکنیم و لب های خودمان را باد میکنیم یا حتی در فحش دادن های ناموسی انقدر شبیه هم شده ایم ؟ تائید شدن مهم است . یعنی مرحبا که این هستی . این چیست ؟ این ، زاویه ی دید ِ دیگران از تو است و میتواند یک ملیون سال ِ نوری با خود ِ تو و جهان تو فاصله داشته باشد . از خود رها و در دیگری غرق شده ایم . آیا قدرت در این نیست که آن ( اینک ) ِ خود را از تبعیدگاهی که بقیه فرستاده اند بیرون بیاوری و ترس ِ زا قضاوت نداشته باشی ؟ چقدر در غذا خوردن شبیه ذائقه ی خودت با طبع ات رفتار میکنی ؟ چرا دوست داری رژیم بگیری تا بهتر باشی ، میترسی؟ آیا ترس از پیری ، موجب نمیشود تا مدام به خودت دروغ بگویی ؟ اینکه همه ی ما دوست داریم موبایل ِ آی فون داشته باشیم یا ماشین یک جور داشته باشیم ، یا دوست دخترهایمان صندوق عقب ِ طبقه بالایی داشته باشند و گونه هایشان باد کرده و دور کمرشان قدر دور کمر ِ اسکارلت باشد احمقانه نیست ؟ اینکه نمیتوانی از اشتهایت لذت ببری یعنی در فرار از خودت قد علم کرده ای . . . تو دوست داری شبیه من باشی . . . من  . . .دوست داری قیچی باغبانی دست بگیری و موهای بلندت را بی محابا کوتاه کنی . . . تو دوست داری مثل ِ پدرت باشی ، همان طور فحش بدهی و همان طور از لاشه ی روح ِ دیگران رد شوی و گمان کنی که امپراطوری بزرگی داری . . تو از دوستان اَت می آموزی که چگونه باید عشق ورزید . . . تو میروی شهر کتاب و برای این کار گاهی کتاب هم میخری . . .آیا نمیدانی که همه ی آدم ها مثل هم نیستند و نمیشود نسخه ای برای برخورد با انسان ها پیچید ؟ تو کتاب میخوانی تا از خودت بگذری و به آن تجویز نویسنده برسی . سعی نمیکنی دیگران را کشف کنی . دوست داری عطری بزنی که مردم دوست دارند . . . عطری که مردم از تن ِ دیگران شنیدند . تو میشوی نسخه ی درجه چندم یک آدم ِ رفته . . . تو میروی و جای تو رو شبیه تو پر میکند با کمی تفاوت . . . گمان میکنیم اگر همین خود ِ حقیقی باشیم از سوی جامعه طرد میشویم . آیا جامعه ما را طرد میکند ؟ پاسخ بله است . متاسفانه در ایران که به سرعت در کشف نکردن ِ انسان ها پشرفت میکند و در موج سواری و موجی شدن ثابت کرده که بی تا و بی نظیر است ، این اتفاق می افتد .  ما دوست داریم شبیه مجری ها شویم . . . ما دوست داریم ابروهایمان شبیه کسی باشد که دیگری دوست دارد . . . حتی نمیدانیم چه میخواهیم . . . مامردانی میشویم که در نامردی حرف اول را میزنند و در ژست های دن ژوان فرصت طلبانه برخورد میکنیم و در ادبیات کلامی نیز اندکی با طبقه ی خود فرقی نداریم . ما در حرف زدن ، فحش دادن ، عشق ورزیدن دقیقا شبیه راننده ی کامیونی هستیم که دستش می اندازیم ! دقیقا شبیه یک شیرازی و یک لُر و اصفهانی هستیم . ما شبیه جغرافیا و اقلیم خودمان هم نیستیم . تنها یک رو داریم آن هم رفتار از پیش تایین شده ای است که برای دور زدن حفظ اش کرده ایم و فکر میکنیم با همه ی انسان ها میشود یک شکل برخورد کرد . . . ما در غرایز نیز چنین هستیم . رستوران ایتالیایی میرویم و پاستا را ماکارونی صدا میزنیم و از خوردنش لذت نمیبریم ، آبگوشت دوست داریم اما غذای هندی میخوریم . . . چلوکباب دوست داریم اما پیاز نمیخوریم تا بو نگیریم ، فراموش کرده ایم که لذت چیست . حتی در لحظه های خصوصی اتاق مان سعی میکنیم با کج فهمی و کودن ذهنی محض طرف ِ مقابل را هنرپیشه ی فیلم ناجور ببینیم و انتظارمان میرود که او هم باید همان طور باشد . . . از موی تن ِ هم میترسیم و بی زاریم چون آن زن و مرد ِ هنرپیشه ی فیلم ناجور ! همیشه حی و حاضر آماده است . . . کاش اندکی کنجکاوی داشتیم و میدانستیم که این لحظات تقلبی و سر و صداهای نمایشی را چطور گرفته اند و به خورد همه میدهند . . . زنان بسیاری را میشناسم که قربانی سلیقه ی همسر خود در این زمینه شده اند . برای همین بازار ِ لیزر موهای بدن داغ است و سولاریم بیداد میکند . . . کاش زن ها همین قدر از مردشان طلب ِ مردانگی میکردند که این وزنه سبک است و آقای ماجرا آن پایین سنگینی میکند . . . اختیار خود را دست رسانه ها داده ایم و از پویایی خویشتن ِ خویش دوریم و نمیدانیم کجاییم . ما کنکور میدهیم که روی همگان را کم کنیم . ما پزشک میشویم که همه ( دکتر) صدایمان بزنند . مثل ِ دیگری در فامیل سعی میکنیم کپی بهتری باشیم . . . با چاشنی زبان ِ فرانسه و کراوات . . . سعی میکنیم لاغر بمانیم . . . با وجود ِ درون هیولایی خود میخواهیم نمایش فرشته ها را بازی کنیم که دیگران را خوشحال کنیم نمیخواهیم از این ( دیگران ) فاصلخه بگیریم . دیگرانی که مادران خوبی در رشد شخصیتی نداشته اند و اغلب ادب ِ منحصر به فرشان در رسانه های مجازی و دوستان حقیقی موقت ، شکل میگیرد و در اکتسابش هم کامل نیست . گفتم ما در فحاشی و هرزگی نیز شبیه همین برج های بلند شده ایم . . . ساختمان های بی روح ِ بی تاریخ . . . دیوارهای کوتاه . شومینه های برای خالی نبودن ِ عریضه . . دور شده ایم از صدای هیزم ها . . . کمتر میبینیم . میخواهیم در این ماراتن از هم پیشی بگیریم و کپی بهتری باشیم تا مورد پسند تر شویم و - قلب- های بساز بگیریم . سعی میکنیم در محافل ادبی ، از چیزهایی سخن برانیم که یک کلمه اش هم حرف ِ دل ما نیست . میخواهیم در محافل موسیقی ، عددی باشیم . . . آهنگسازی و تنظیم کننده ای مقیم ِ بلاد فرهنگ هم باشیم اما دیکران را به سخره بگیریم و برچسب هنر رویمان بماند . . . ای بیچاره هنر که در این مرز و بوم به لجن کشیده شد . . . اساتید ِ ما در توهم ِ بهتر بودن و خوب بودن نقش به سزایی دارند . . . انها نقش روغن داغ و پیاز را بازی میکنند کافی است تو همان عطر ِ دیگری را زده باشی و همان شکلی با کمی تفاوت راه بروی . . . تو تکرار ِ یک واگنی در قطار ِ ریل که له میشوی . . . او میرود و تو با سنگ ها میمانی . . . این روزها دوستان ِ زیادی را در چالش ِ آب دیدم . . . در چالش ِ رفاقت دیدم . . . همگی نه برای نفس ِ کار که برای خالی نبودن عریضه گام در راهی میگذارند که حتی نمیدانند به کجا میرسد . . . روزگاری شده است که قاموس ِ معرفت نشانه رفته است . همه تو را برای خودشان و برای لحظه های محدود ِ خودشان دوست دارند . . . وعده میدهند مثل کاندید هایی که وعده میدهند . جمله ی بی ربط : امروز متوجه شدیم گرانی بنزین دارد فشار زیادی  جیب میاورد که همه اش در مسیر های کم و پر دود و بی روح شهری به باد میرود و از باد و هوا وارد ریه میشود و به درک که مردم سرطان میگیرند . راستی تو ! میدانس که زمستان رو به خاموشی است و ما آدم برفی نساخته ایم . . . آیا این رخت خواب ظلم نیست که سنگینی میکند ؟ در یک جایی من و محمدرضا گلزار شبیه هم نیستیم ، او در شبکه های اجتماعی دم دستی عکس های اسکی و خارج از کشور خود را میگذارد و همه ی کارهایش به شکر و لطف خدا و دوستان برطرف میشود اما من باید بنشینم به انتظار وزارت ارشاد و منتظر باشم ببینم چرا به کتابم این قدر تبر زده اند و چند بار پاره پاره اش کرده اند . چقدر خوب بود اگر یک آدم این نوشته را میخواند و از آن ترتیب اثرهایی میداد که همین جا ازش یاد میکردم . . . چطور محمدرضا گلزارها میتوانند الگو بشوند و بی پول ها و چشم مشکی ها نه . . . الان در دهه ی بی رونق جشنواره ای هستیم که همه میدانیم جریان بی کار اش نبودن سرمایه است . آقای خیرالمحبوب الوطن فی شعارالبسیار در همه چیز اول بسم الله درست بشود شما کجایید ؟ خیلی عجیب نیست که کتابی وارد بازار کتاب میشود که دوستان شما تنها چون شبیه الگوی خودشان است ، کتاب را آزاد میکنند و مثلا آدم گوشه نشین بیتوته کرده ای را به سبب پتانسیل بالا در منهدم کردن ِ دیگران دوست ندارند چون عطرشان یکی نیست ؟ ببخشید ؟ من عطر ِ منتخبم عطری نیست که شما بپسندید ، اما شما حق ندارید ، با یک اثر هنری عشقی و الابختکی برخورد کنید . از حق میگویم چون شما روی صندلی حقی برای خودتان قائل شده و خود را قادر مطلق میدانید . . . ای شمایی که حق ِ همه را همه جوره خورده و برده اید . . . در عذاب دادن دیگران شهوتی فراوان دارید کاش اندکی سواد و دانش داشتید . . . با نگاه به تاریخ خیلی خوب میبینیم اصیل ترین کافه ها ، مکان ها ، موقیعت های هنری ، موقعیت های حرفه ای چه زمانی بوده اند هرچند پدرسوخته بازیی که در خون ما هست در همه ی تاریخ کار ِ خودش را کرده اما باخودمان رو راست باشیم . . . 4 تا بنای اصیل داریم که محصول دوره ای از تاریخ است که شبیه و کپی اش هم ساخته نشد . . . . . اساتیدی هنوز نامشان مشاهیر است که از زمانی می آیند که کسی در اتاق حقوق و حق تبر به دست نخواست انها را مثل گوشت قصابی سلاخی کند . . البته باید رو راست بود بی خود نبود که هدایت میگفت این جا خلا ست و از این باند بازی ها و مردم کپی هم و بی سواد گریزان بود و خیلی ها متواری شدند اما فرق امروز و دیروز چیست ؟ باور کنید ما کپی همان دیروز ها هستیم . . . فقط عطرمان عوض شده است . عزت نفس و احترام به خویشمان کم شده است و قدرت رسانه و همان چه که مکتب فرانفورت چترش را بالا سرش باز کرده موجب شده تا همه شبیه هم و هم سلیقه ی هم شویم . . . همه یک فیلم را دوست داشته باشیم . . . همه آنجلینا جولی را دوست داشته باشیم . . . برگردم عقب . . . برای من جای تعجب دارد که قصه ای مینویسم که در آن قصه خانمان و دود و جد و آباد یک ساواکی قمار باز پدرسوخته را به سبب ِ کثات کاری ها به باد میدهم و برای من تذکر می آید که این ها را حذف کن . . . یعنی کسی که روی صندلی گذاشته اید از من میخواهد که من مجیز یک قمار باز را در قصه ام بنویسم . . . نمیدانم شاید چون نویسندگان کپی مینویسند و شما زرت و زورت مجوز میدهید برای شما خوانش ِ یک اثر قوی و متفاوت سخت است و گوش ما را میپیچانید . شما غلط میکنید . . . من و دوستان ِ من بچه های موشک و جنگیم که شما میگویید مادرانمان درست تربیتمان کرده اند پس چرا نتیجه ی این ایثار ها را آزار میدهید ؟ بگذارید تفاوت ها آشکار شود . . . همه مثل هم نگاه میکنند . . . همه سر یک ساعت به سریال های ترکی میپیوندند . . . همه مثل شخصیت های ان سریال میشوند . . . همه میخواهند معلم پیانو بشوند و پیانو بزنند . . . همه میخواهند تنها کپی بهتری شوند . . . مردهایی که شبیه خودشان نیستند و زنهایی که شبیه خودشان نیستند و همه رو به روی آیینه از خودشان بی زارند . . . در این روزهایی که میخواستم به نهاد ِ ریاست جمهوری نامه ای از جزیره در کهکشانم بفرستم و فکر کردم کسی نامه و دل سوخته ی من را نگاه نمیکند برای خودم مشق شب مینویسم و سیگارم را کف دستم خاموش میکنم تا جلوی کسی گریه نکنم . . . در این روزهایی که سرمایه گذار های بی مسئولیت بهترین فیلم نامه ها و کارگردان ها را دوزاری میبینند و خس و خاشاک را با قدرت ِ موج ِ دریایشان روی آب نگه میدارند تا همه ببینند البته که من که مروارید هستم باید در اعماق دریا باشم و البته که من و محمدرضا گلزار از هم فاصله ای داریم به اندازه ی سطح اقیانوس و اعماقش . . . من اگر رئیس الوزرایی ، رئیسی ، صاحب میز و صندلیی برحقی بودم . . . جلوی تکثیر عکس های کثیف بورژآزی مردم را در این دوره ی فقر و بدبختی میگرفتم . . . جایی که خنده ها کپی میشود تا همه کم نیاوریم . . . همه خودمان را زیر ادبیات ِ دیگری میسازیم و اصلا نمیدانیم صدای قلبمان چیست و سازش چیست که به ان صدا برقصیم . . . از خودمان دور شده ایم . . من اگر وزیری چیزی بودم . . . جلوی پخش ِ سریال های بد را میگرفتم و به دوستان ِ کپی نشده و آشنا میگفتم بروید هالیوود و بگذارید نیروهای تازه کار کنند . تو دهن ِ دروغ ها میزدم و عدالت را برقرار میکردم البته نه آن طوری که فرمان آرا در تالار وحدت اجرایش کرد . . . خیر . . . مثلا من اگر مقامی داشتم وقتی نمایشی به اسم ملاقات که همان نمایش مهمان ناخوانده ی اشمیت است و با ترجمه ی تینوش نظم جو روی صحنه میرود و در بروشورش اسم امیر راضی نوشته میشود یک حالی به گروه میدادم که دیگر در نمایش دو دلقک و نصفی دیالوگ های بانمک پرویز شاپور به نام نویسنده ی عزیز بیرون نیاید و تکرار نشود . . من خیلی خوب کپی ها را جمع میکردم . . . من اگر مقامی داشتم حتما از تکراری شدن سوژه ی فیلم و تئاترها جلوگیری میکردم . . . یک روزی جرات نداشتیم اسم عشق را بیاوریم امروز در برنامه ی هفت دائم میشنویم که  :" روزهای بازار داغ ِ مثل عشقی سینما " . . . خب این که شد مثال فیلم فارسی های زمان ِ طاغوت پدرسوخته که . . . ما داریم کپی میکنیم . . . میخواهیم حامد بهداد باشیم اما همه را یاد مارلون براندو می اندازیم . میخواهیم  لیلاحاتمی باشیم اما خانم برگمن میشویم . میخواهیم هدیه تهرانی باشیم میخواهیم بزنیم روی دست هم . . . از خود خویشتن جدا میشویم و همه چیز را فاسد میکنیم . . . میخواهیم لنز بگذاریم تا موود خوب داشته باشیم . . . میخواهیم بدنمان تندیسی باشد که مرد میخواهد و زن میخواهد . . . راه نمیرویم که گام برداریم . راه میرویم که وزن کم کنیم که بهتر بشویم . . . چه کسی گفته است که ایراد در چاقی و یا لاغری است ؟ این قدرت رسانه باعث میشود شبیه 1984 جورج اورول شویم . . . مثل دنیای تکرار ها . . . دنیای روزمرگی ها . . . بوی تعفن میدهد همه چیز . . . ژست سیگار کشیدن توی کافه ها . . . نوشته های محتاط ، نگاه های بی پروا ، ذهن های تهی . . . در این میان بودم که به نانوایی و تنور برگشتم به بُر خوردن با آدم حسابی ها . . . نان وا ها . . . نان پختم و از اینکه نان 400 تومن شده و من خبر نداشتم هاج و واج ماندم . . . از اینکه با یک رزومه ی درخشان و قلم خاص درآمدی ندارم و درس دانشگاهم را به استاد بی سوادی داده اند چون عطرش مثل من نیست بی زار شدم . . . همه چیز دستهای آلوده ی همان پشت میز نشین هاست . . .در این سرزمین مقدس پدری میتواند دخترش را بکشد و راست راست راه برود . . . قاتل های متحرک . . . پدر من . مادر تو . . . مادر او . . .زن هایی که میزایند و مردهایی که میخواهند مردانگی خودشان را به رخ بکشند و نسلی را جلو انداخته اند که هر کدام زیر امواج پارازیت دست و پای شعورشان صفر شده . . . روح از دست رفته است . . . همه دنبال دیده شدن هستند و دیگر هیچ . در این روزهای نانوایی و تنهایی و . . . چالش با درون ، میبینم که در مقیاس هنری . . . کاری که من برای یک کتاب انجام میدهم خیلی بیشتر از یک نقاشی روی بوم است و فکر میکنم کاش نقاش میشدم و یک رنگی میزدم به بوم و حداقل بعدشیک سفر میرفتم یا پولی در حساب میگذاشتم و قصه ی نان را نمیخوردم . . . در همین مقایسه ها هستم که میبینم بازیگران در 40 روز چقدر پول میگیرند و بعضی هاشان که عطر خوب ندارند ممکن است اصلا پولشان را قسطی بدهند و همه چیز به رابطه ها وصل شده و عنکبوت آن بالا نشسته است . . . خیلی اتفاقی در این روزهای جشنواره پوستر تئاتر را که مایه ی خنده ی همه شده بود را دنیال کردم و اخرش دیدم که خب کار شخص یارتا یاران است که این اسم هم معماست و خلاصه یک پوستر دیگر و گذری کردم از دنیای نمایش به تجسمی و با اخباری در خبرگزاری میزان رو به رو شدم . دو تابلو از روی هم کپی شده با اندکی زردچوبه روی اثر ِدومی که مایه ی گلگی نقاش جنس اصل شده بود . اثر سامان آفریدند که در زیر میبیند باعث شد تازه یاد حرف های ناگفته از گرته برداری و سرقت ادبیاتی بیافتم . . . دزدی ایده . . . دزدی صدا . . . دزدی سوژه . . دزدی دیالوگ . . . . اگر چند روز دیگر میس شانزه لیزه روی پرده ی سینما با عطر یک دختر دیگر اما با دیالوگ های خودش حرف بزند تعجب نمیکنم چون این دزدی را خود شاهدش بودم . .. البته بماند وعده وعیدهای دوستانه ! 

در این جا میتوانید لینک خبرگزاری را باز کرده حکایت ما را بخوانید .

خدا را شکر جز عکس حریم سلطانی ها و فاطما گل ها به کارهای ناجوری که روی دیوار گالری ها بالا رفته است برخورد کرده ماتمان برد . . . سئوال اول اینکه این بانو که اسمش را میبینید چرا باید این تابلو را همین طور بکشد و با روسری کنارش عکس بگیرد . اگر ایشان میتواند اثری ناجور خلق کند . . .کپی کند . . . و بگذارد روی دیوار و من نتوانم همان را بنویسم این عدالت نیست ارشاد عزیز باید به هر دوی ما یک جور نگاه کند تازه کار ایشون میلونی فروش میرود و من از کتابم نمیتوانم بعد زا ده سال این پول را در بیاورم . . . باز برخورد کردیم به مثال های بی شماری که افشین پرورش پرونده ها یش را برای دانشجو ها بیرون آورده تا مبادا مبادا پس فردا از این غلط ها کنند که دستشان رو شود خیلی زشت و خنده دار است البته ما در این جشنواره که به مناسبت ماه مبارک بهمن  درست شده هی یادمان میدهند که آقا سی دی های ما را تکثیر نکنید زشت است . . . زشت . . . کپی رایت آقا . . . اما خب ما این چیزها حای مان نیست . . . ما ملتی هستیم که همه کاری از ما ساخته است . وقتی گوگوش بعد از سالها از میهن رفت و کنسرت گذاشت و فیلم برداری ممنوع بود و خودشان حسابی حساب همه چیز را دست گرفته بودند فردایش سی دی های کنسرت کف زمین شهرک غرب فروش میرفت . . .که عجیب نیست زیرا ما ملتی هستیم که فیلم زهرا امیرابراهیمی را با بی حیایی تمام کپی کرده میفروختیم . . . خیلی زورمان میآید که تابلو را کپی نکنیم . . . نه ؟ بالاخره کپی کردن از ما ساخته است . . . و خیلی خوب میشود توی دهن کسی زد که از فضای حسی ، ایده ، حالت و موقعیت کسی کپی کرده و به رویش هم نیاورده . . .ماشالا ما شاعران زیادی داریم که در صنعت تلمیح اسم شاعری که از بیتش استفاده شده را می آورند و این از قبل از ژن ما بود . . . اما امروز که روزگار سلفی است نیازی هم نیست اسم صاحب اثر را بیاوریم . . . اصلا گاهی میتوانیم دیگری شویم و خانه مان را هم عوض کنیم . توجه شما را به تابلوهایی که دزدی محسوب میشود جلب میکنم . 

  برایم سئوال است آیا این دزدی خنده داری نیست ؟ آیا این اسمش اقتباس است ؟ آیا گرته برداری محسوب میشود ؟ نمیدانم . . . من در حیطه ی کاری خودم میتوانم نظر بدهم اما بی شک این اثر درش خلاقیت نیست و کاری بی روح است که خوب شد رسوای عالم شد . 

همین طور که عکس ها را میدیدم یاد موسیقی هایی افتادم که اساتید میسازند و چقدر از ان ِ خودشان نیست و تنها با عصاره ی جان دیگران فخر فروشی میکنند و این کپی کاری ها را در موسیقی هم میتوان دید . آیا موسیقی قیصر از موسیقی یونانی اقتباس و برداشت نشده است ؟ آیا تم هزاردستان از جای دیگری برداشته نشده است ؟ کسی امین الله حسین را میشناسد ؟ کسی میداند که دزد موسیقی های چارلی چاپلین کیست ؟ این ها را هم بنده میدانم . . . فعلا به آثار خنده دار دوستان پولدار نقاش بپردازیم . 

همین طور افکارم چرخ میخورند و فکر میکنم من در سرزمینی زندگی میکنم که حرف اش حق است و خوب است که ما از کسانی که حق دیگری را پایمال میکنند تشکر نکنیم و مثل امر به معروف بهشان اخطار بدهیم . فکر میکنم اگر از روی نوشته ی وبلاگم در کتاب خانم شین ، جمله ای عینا میبینم باید چه کنم !؟ . . . اگر در فیلمنامه ی خانم میم ، دیالوگ های خودم را میشنوم چه باید کنم که متوجه قانون تبصره هایی میشوم که در ادامه ی مطلبم خواهم افزود . . . 

به هر حال و به هر نحو آیا این کپی ها حرام نیست و گالری دار در این فعل حرام قاطی نیست ؟

کاش گشتهای ارشاد عزم خود را جزم میکردند و در این کارها که انرژی و روح بشری دزدیده ی دیده ی دیگران میشود ما را یاری میکردند . امیدوارم که این اتفاق تازه باعث شود خیلی ها موزیسین های دزد ، نقاش های دزد ، فیلمنامه نویسن های دزد ، کارگردان های دزد را دستگیر کرده و به سزای اعمالشان برسانند و خیلی هم خوب و شیرین و نیکو که نسل متفکر ِ این دوره ی بنفش و این دهه ی شکوفا شده بیاید و کارش را عرضه کند و من هم به کارم برسم . در واقع کسی مثل من و دیگران که از این اتفاق دلشان خنک میشود کسانی هستند که گول حیله های افراد لمپن و کاسبِ بیسواد در عرصه ی هنوز هضم نشده ی هنر را خورده اند . . . 

گمان میکنم یک سر این ماجرا هم به دیگران ربط دارد . سکوت کردن نشان دهنده ی حماقت است وقتی تو میدانی به خوردت دارند استفراغ دیگری را میدهند . . . باید بلند شوی و اعتراض کنی . این اعتراض صدای دل توست و من مطمئن هستم که خیلی از دوستان از این کپی کاری های دارند . وقتی فکر میکنم به شخصیت اصل خودشان میرسم که خود خویشتن آنها میتوانند عطر چه کسی را بزنند و کپی دست چندم چه کسی باشند . بدتر از همه اساتیدی هستند که این کپی ها را شاهکار خوانده تا فروش برود . . . اثراتی که استاد نفهمد دزدی است و در مدحش قصیده بسراید واقعا خنده دار است . . . خنده دار تر شخص مرادخانی است که از این مسئله نه میگذرد و نه نمیگذرد و محترمانه به قشر متفکر میگوید خودمان رسیدگی میکنیم . آقای مرادخانی زمانی که در موزه ی موسیقی بنا بود بودجهی چاپ کتابی را بدهد ، رو به روی دختر مشتاقی که با کیف از کارش تعریف میکرد خمیازه کشان گفته بود : موزه ی موسیقی 5 ملیون هم در جیبش نیست تنها یک جلد از این کتاب شما رو در میاوریم هرکس خواست بیاید درموزه بخواندش به شرطی که با من هم مصاحبه کنی ." دختر رفت و هرگز پشت سرش را نگاه نکرد و این ماجرا را در مقدمه ی کتابش نوشت . . . من هم شک دارم که ایشان همیشه کارهایشان 20 است که ادمی گاهی خطا میکند ایشان گاهی هم تجدید میگیرند .

شما میتوانید موضع این آقای با حال در عرصه ی هنر را که به نظرم خیلی هم هنرشناس نیست و خدا عالم است که کیست بخوانید . . . همین جا 

 

 

در ادامه تنها از جناب وزیر محترم ارشاد و ریاست جمهوری میخواهم در امر هنر دقت کنند که زن هایمان شبیه خرم سلطان حیله گر نشوند و دخترهایمان مثل فاطما گل و مردانمان مثل سلطان نشوند . . . این ها بدآموزی هایی دارد که نیکی کریمی دیشب در برنامه ی هفت خیلی خوب به آن ها اشاره کرد من هم تکرارش میکنم . حق خوری مثل آب خوردن است و قدرت میتواند جلوی این شارلاتان بازی و شامورتی بازی را بگیرد و من و امثال من را که به ادبیات علاقه داریم و دنبال عکس های سلفی نمیرویم و نمیدانیم اسکی چیست و مثل محمدرضا گلزار نیستیم ، را حمایت کند . . . به هر حال شکاف طبقاتی هم هست . . . انقدر مشکل هست که اگر این مسئله ی هنروری درش حل شود حلال همه چیز هست . . . چرا باید نتوانیم برنامه ی زنده داشته باشیم . . و برنامه ها را تولیدی کنیم مگر ما چه کم از انگلیس ها داریم و دایی جان راست میگفت کار کار همان هاست . ما از همه برتر و سر تریم . . . باید خودمان را بشناسیم و با چنگک همانی که هستیم را قبول داشته باشیم . بیاییم خودمان را دوست داشته باشیم و بدانیم هر کسی یک عطری دارد و ادبیات دروغ نگفته است که هر گُل یه بویی داره ! 

( این وسط از ترانه دزدی و شاعران دزد نمینویسم که نوشته ام طولانی شد در ادامه ی مطلب ، قانون حمایت از حقوق مولفان و هنرمندان را مطالعه کنید . همه چیز حساب و کتاب دارد . )

قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان

 

فصل یکم- تعاریف
ماده 1- از نظر این قانون به مولف و مصنف و هنرمند «پدید آورنده» و به آنچه از راه دانش یا هنر و یا ابتکار آنان پدید می اید بدون در نظر گرفتن طریقه یا روشی که در بیان و یا ظهور و یا ایجاد ان به کار رفته «اثر» اطلاق می شود.
ماده 2- اثر های مورد حمایت این قانون به شرح زیر است:
1-کتاب و رساله و جزوه و نمیشنامه و هر نوشته دیگر علمی و فنی و ادبی و هنری.
2-شعر و ترانه و سرود و تصنیف که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
3-اثر سمعی و بصری به منظور اجرا در صحنه های نمایش یا پرده سینما یا پخش از رادیو یا تلویزیون که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
4-اثر موسیقی که به هر ترتیب و روش نوشته یا ضبط یا نشر شده باشد.
5-نقاشی و تصویر و طرح و نقش و نقشه جغرافیایی ابتکاری و نوشته ها و خط های تزئینی و هر گونه اثر تزئینی و اثر تجسمی که به هرطریق و روش به صورت ساده یا ترکیبی به وجود آمده باشد.
6-هر گونه پیکره (مجسمه).
7-اثر معماری از قبیل طرح و نقشه ساختمان.
8-اثر عکاسی که با روش ابتکاری و ابداع پدید آمده باشد.
9-اثر ابتکاری مربوط به هنرهای دستی یا صنعتی و نقشه قالی و گلیم.
10-اثر ابتکاری که بر پایه فرهنگ عامه (فولکلور) یا میراث فرهنگی و هنر ملی پدید آمده بادش.
11-اثر فنی که جنبه ابداع و ابتکار داشته باشد
12-هر گونه اثر مبتکرانه دیگر که از ترکیب چند اثر از اثرهای نامبرده در این فصل پدید آمده باشد.
فصل دوم – حوق پدید آورنده
ماده 3- حقوق پدید آورنده شامل حق انحصاری نشر و پخش و عرصه و اجرای اثر و حقوق بهره برداری مادی و معنوی از نام و اثر اوست.
ماده 4- حقوق معنوی پدید آورنده محدود به زمان و مکان نیست و غیر قبال انتقال است.
ماده 5- پدید آورنده اثر های مورد حمایت این قانون می تواند استفاده از حقوق مادی خود را در کلیه موارد از جمله موارد زیر به غیر واگذار کند:
1-تهیه فیلم های سینمایی و تلویزیونی و مانند آن.
2-نمایش صحنه ای مانند تئاتر و باله و نمایش های دیگر.
3-ضبط تصویری یا صوتی اثر بر روی صحنه یا نوار یا هر وسیله دیگر.
4-پخش از رادیو و تلویزیون و وسایل دیگر.
5-ترجمه و نشر و تکثیر و عرضه اثر از راه چاپ و نقاشی و عکاسی و گراور و کلیشه و قالب ریزی و مانند آن.
6-استفاده از اثر در کارهای علمی و ادبی و صنعی و هنری و تبلیغاتی.
7-به کار بردن اثر در فراهم کردن یا پدید آوردن اثر های دیگری که در ماده دوم این قانون درج شده است.
ماده 6- اثری که با همکاری دو یا چند پدید آورنده به وجود آمده باشد و کار یکایک آنان جدا و متمایز نباشد اثر مشترک نامیده می شود و حقوق ناشی از آن حق مشاع پدید آورندگان است.
ماده 7- نقل از اثرهایی که انتشار یافته است و استناد به آنها به مقاصد ادبی و علمی و فنی و آموزشی و تربیتی و به صورت انتقاد و تقریظ با ذکر ماخذ در حدود متعارف مجاز است.
تبصره- ذکر ماخذ در مورد جزوه هایی که برای تدریس در موسسات آموزشی توسط معلمان آنها تهیه و تکثیر می شود الزامی نیست مشروط بر این که جنبه انتفاعی نداشته باشد.
ماده 8- کتابخانه های عمومی و موسسات جمع اوری نشریات و موسسات علمی و آموزشی که به صورت غیر انتفاعی اداره می شوند می توانند طبق آیین نامه ای که به تصویب هیات وزیران خواهد رید از اثر های مورد حمایت این قانون از راه عکسبرداری یا طرق مشابه آن به میزان مورد نیاز و متناسب با فعالیت خود نسخه برداری کنند.
ماده 9- وزارت اطلاعات1 می تواند آثاری را که قبل از تصویب این قانن پخش کرده و یا انتشار داده است پس از تصویب این قانون نیز کماکان مورد استفاده قرار دهد.
ماده 10- وزارت آموزش و پرورش می تواند کتاب های درسی را که قبل از تصویب این قانون به موجب قانون کتاب های درسی چاپ و منتشر کرده است کماکان مورد استفاده قرار دهد.
ماده 11- نسخه برداری از اثرهای مورد حمایت این قانون، مذکور در بند 1 از ماده 2 و ضبط برنامه های رادیویی و تلویزیونی فقط در صورتی که برای استفاده شخصی و غیر انتفاعی باشد مجاز است.
 
فصل سوم- مدت حمایت از حق پدید آورنده و حمایت های قانونی دیگر
ماده 12- مدت استفاده از حقوق مادی پدید آورنده موضوع این قانون که به موجب وصایت یا وراثت منتقل می شود از تاریخ مرگ پدید آورنده سی سال است و اگر وارثی وجود نداشته باشد یا بر اثر وصایت به کسی منتقل نشده باشد برای همان مدت به منظور استفاده عمومی در اختیار وزارت فرهنگ و هنر قرار خواهد گرفت.
تبصره  مدت حمایت اثر مشترک موضوع ماده 6 این قانون سی سال بعد از فوت آخرین پدید آورنده خواهد بود.
ماده 13- حقوق مادی اثرهایی که در نتیجه سفارش پدید می آید تا سی سال از تاریخ پدید آمدن اثر متعلق به سفارش دهنده است مگر آن که برای مدت کمتر یا ترتیب محدود تری توافق شده باشد.
تبصره – پاداش و جایز نقدی و امتیازاتی که در مسابقات علمی و هنری و ادبی طبق شرایط مسابقه به اثار مورد حمایت این قانون موضوع این ماده تعلق می گیرد متعلق به پدید آورنده خواهد بود.
ماده 14- انتقال گیرنده حق پدید آورنده می تواند تا سی سال پس از واگذاری از این حق استفاده کند مگر این که برای مدت کمتر توافق شده باشد.
ماده 15- در مورد مواد 13 و 14 پس از انقضای مدت های مندرج در آن مواد استفاده از حق مذکور در صورت حیات پدید آورنده متعلق به خود او و در غیر این صورت تابع ترتیب مقرر در ماده 12 خواهد بود.
ماده 16در موارد زیر حقوق مادی پدید اورنده از تاریخ نشر یا عرضه به مدت سی سال مورد حمایت این قانون خواهد بود:
1-اثر های سینمایی یا عکاسی.
2-هرگاه اثر متعلق به شخص حقوقی باشد یا حق استفاده از آن به شخص حقوقی واگذار شده باشد.
ماده 17- نام و عنوان و نشان ویژه ای که معرف اثر است از حمایت این قانون برخوردار خواهد بود و هیچکس نمی تواند آنها را برای اثر دیگری از همان نوع یا مانند آن به ترتیبی که القا شبهه کند به کار برد.
ماده 18- انتقال گیرنده و ناشر و کسانی که طبق این قانون اجازه استفاده یا استناد یا اقتباس از اثری را به منظور انتفاع دارند باید نام پدید آورنده را با عنوان و نشانه ویژه معرف اثر همراه اثر یا روی نسخه اصلی یا نسخه های چاپی یا تکثیر شده به روش معمول و متداول اعلام و درج نمایند مگر این که پدید اورنده به ترتیب دیگر موافقت کرده باشد.
ماده 19- هر گونه تغییر یا تحریف در اثرهای مورد حمایت این قانون و نشر آن بدون اجازه پدید آورنده ممنوع است.
ماده 20- چاپخانه ها و بنگاه های ضبط صوت و کارگاه ها و اشخاصی که به چاپ یا نشر یا پخش و یا ضبط و یا تکثیر اثرهای مورد حمایت این قانون می پردازند باید شماره دفعات چاپ و تعداد نسخه کتاب یا ضبط یا تکثیر یا پخش یا انتشار و شماره مسلسل روی صفحه موسیقی و صدا را بر تمام نسخه هایی که پخش می شود یا ذکر تاریخ و نام چاپخانه یا بنگاه و کارگاه مربوط به حسب مورد درج نمایند.
ماده 21- پدید آورندگان می توانند اثر و نام وعنوان و نشانه ویژه اثرخود را در مراکزی که وزارت فرهنگ و هنر با تعیین نوع آثار آگهی می نماید به ثبت برسانند.
ایین نامه چگونگی و ترتیب انجام یافت تشریفات ثبت وهمچنین مرجع پذیرفتن درخواست ثبت به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
ماده 22- حقوق مادی پدید آورنده موقعی از حمایت این قانون برخوردار خواهد بود که اثر برای نخستین بار درایران چاپ یا نشر یا اجرا شده باشد و قبلاً درهیچ کشوری چاپ یا نشر یا پخش و یا اجرا نشده باشد.
تخلفات و مجازات ها
ماده 23- هرکس تمام یا قسمتی از اثر دیگری را که مورد حمایت این قانون است به نام خود یا به نام پدید آورنده بدون اجازه او یا عامداً به شخص دیگری غیر از پدید آورنده نشر یا پخش یا عرضه کند به حبس تادیبی از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
ماده 24- هرکس بدون اجازه ترجمه دیگری را به نام خود یا دیگری چاپ و پخش و نشرکند به حبس تادیبی ازسه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.
ماده 25- متخلفین ازمواد 17-18-19-20 این قانون به حبس تادیبی ازسه ماه تا یک سال محکوم خواهند شد.
ماده 26- نسبت به متخلفان ازمواد 17-18-19-20 این قانون درمواردی که به سبب سپری شدن مدت حق پدید آورنده استفاده از اثر با رعایت مقررات این قانون برای همگان آزاد است وزرات فرهنگ و هنر عنوان شاکی خصوصی را خواهد داشت.
ماده 27- شاکی خصوصی می تواند از دادگاه صادر کننده حکم نهایی درخواست کند که مفاد حکم دریکی از روزنامه ها به انتخاب وهزینه او آگهی شود.
ماده 28- هرگاه تخلف ازاین قانون شخص حقوقی باشد علاوه برتعقیب جزایی شخص حقیقی مسئول که جرم ناشی ازتصمیم او باشد خسارت شاکی خصوصی از اموال شخص حقوقی جبران خواهد شد و در صورتی که اموال شخص حقوقی به تنهایی تکافو نکند ما به التفاوت ازاموال مرتکب جرم جبران می شود.
ماده 29- مراجع قضایی می توانند ضمن رسیدگی به شکایت شاکی خصوصی نسبت به جلوگیری از نشر وپخش و عرضه آثار مورد شکایت و ضبط آن دستور لازم به ضابطین دادگستری بدهند.
ماده 30- اثرهایی که پیش از تصویب این قانون پدید آمده از حمایت این قانون برخوردار است .
اشخاصی که بدون اجازه از اثرهای دیگران تا تاریخ تصویب این قانون استفاده یا بهره برداری کرده اند حق نشر یا اجرا یا پخش یا تکثیر یا ارائه مجدد یا فروش آن آثار را ندارند مگر با اجازه پدید آورنده یا قائم مقام او با رعایت این قانون . متخلفین ازحکم این ماده و همچنین کسانی که برای فرار از کیفر به تاریخ مقدم بر تصویب این قانون اثر را به چاپ رسانند یا ضبط یا تکثیر یا از آن بهره برداری کنند به کیفر مقرر در ماده 23 محکوم خواهند شد.
دعاوی و شکایاتی که قبل ازتصویب این قانون در مراجع قضایی مطرح گردیده وبه اعتبار خود باقی است .
ماده 31- تعقیب بزه های مذکور در این قانون با شکایت شاکی خصوصی شروع و با گذشت او موقوف می شود.
ماد 32- مواد 245و 246 و 247و248 قانون مجازات عمومی1 ملغی است
ماده 33- آیین نامه های اجرایی این قانون از طرف وزارت فرهنگ وهنر و وزارت دادگستری و وزارت اطلاعات تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
قانون فوق مشتمل برسی و سه ماده و سه تبصره پس از تصویب مجلس سنا درتاریخ روز دوشنبه سوم آذرماده 1348 درجلسه روز پنجشنبه یازدهم دی ماه یکهزار و سیصد و چهل و هشت شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

Viewing all articles
Browse latest Browse all 198

Trending Articles



<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>